ALICJA BUŁAWKA-FANKIDEJSKA

MAREK ELSNER

KATARZYNA JÓŹWIAK-MOSKAL

ROBERT KAJA

TERESA KLAMAN

LUDMIŁA OSTROGÓRSKA

PRZEMYSŁAW TRZEŚNIAK

STUDIUM – SKALA – PERCEPCJA

W praktyce rzeźbiarskiej istotnym elementem procesu powstawania dzieła jest jego ewolucja od szkicu (rysunku, modelu), jako intuicyjnego zapisu najczęściej o skali odpowiadającej wielkości dłoni, poprzez dodawanie szczegółów i powiększanie do rozmiarów studium, by niekiedy, najczęściej w przypadku realizacji pomnikowych lub działań w przestrzeni publicznej nadać formie właściwy wymiar (sugestywność) odpowiadający przestrzeni miasta, hali, czy otwartego pejzażu. Proces ten jest jednym z podstawowych doświadczeń mających kluczowy wpływ na ostateczny odbiór dzieła, funkcjonującego w określonej przestrzeni – mierzącego się z nią poprzez skalę. Nadaje ekspresji rzeźbiarskiej odpowiedni wyraz, rangę dzieła zdolnego oddziaływać w otoczeniu i tworzy razem z nim przestrzeń przekazu. Aby przewidzieć finalny efekt oddziaływania obiektu rzeźbiarskiego w realnej przestrzeni niezbędna jest praca na modelach w małej skali, badanie proporcji, wzajemnych relacji, współzależnych oddziaływań – otoczenia na rzeźbę i rzeźby na otoczenie.

Niekiedy mamy do czynienia z procesem odwrotnym jeden duży obiekt, monument i wiele małych kopii (pamiątki). Zabieranie symbolu, emblematu z przestrzeni publicznej do prywatnej. Mamy tu także aspekt działania sensorycznego – poprzez dotykanie, trzymanie w ręku, odbieranie faktury, jakości materiału – symbol zostaje zwielokrotniony i uprzedmiotowiony, dosłownie udomowiony.

Te i inne aspekty związane z praktyką rzeźbiarską, z nieustannym badaniem proporcji, odniesień do otoczenia, jak i wzajemnych relacji wewnątrz kompozycji rzeźbiarskiej stały się przedmiotem analizy na różnych poziomach, refleksji nad procesem powstawania dzieła i jego późniejszym odbiorem.

Jedną z odsłon tych analiz i próbą szukania przykładów i odniesień w perspektywie własnej twórczości jest wystawa Skala, pracowników Katedry Specjalizacji Wydziału Rzeźby i Intermediów w Galerii Pionova.

dr hab. Robert Kaja prof. ASP

Koordynator projektu SKALA

Koordynator projektu „Skala”

dr hab. Robert Kaja prof.ASP

Projekt wystawy w Galerii Pionova

dr hab. Katarzyna Jóźwiak-Moskal prof. ASP

Redakcja katalogu

prof. Ludmiła Ostrogórska

Alicja Buławka-Fankidejska

Marek Elsner

Projekt graficzny

Michał Ostrogórski

Fotografie

Autorzy prac: Krystyna Andrzejewska-Marek, Michał Ostrogórski, Jacek Zdybel

2017