Henryk Lula
Henryk Lula; fot. Witold Węgrzyn
Henryk Lula
ur. 5 marca 1930 w Książkach
Rzeźbiarz, ceramik, pedagog. W 1950 r. rozpoczął studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Gdańsku z siedzibą w Sopocie na Wydziale Rzeźby w pracowni prof. Stanisława Horno-Popławskiego, a specjalizację projektowanie architektoniczno – rzeźbiarskie u prof. A. Smolany i prof. A. Haupta. Dyplom uzyskał w 1957 r. Jeszcze jako student brał udział w odtwarzaniu zabytkowych rzeźb Głównego Miasta w Gdańsku oraz należał w ramach Zakładów Artystyczno – Naukowych przy PWSSP do „Grupy Kadyny”, kierowanej przez prof. Hannę Żuławską. Po studiach we własnej pracowni zajmował się ceramiką artystyczną, rzeźbą, metaloplastyką oraz rekonstrukcją zabytków. W 1977 r. został zatrudniony w macierzystej Uczelni na stanowisku kierownika Pracowni Ceramiki, był również kierownikiem Katedry Specjalizacji Wydziału Rzeźby. W 1980 r. otrzymał stopień docenta, a w 1990 r. tytuł profesora. W l. 1992–1994 uczestniczył w rekonstrukcji renesansowego pieca w Dworze Artusa, odtwarzając brakujące kafle oraz elementy ceramiczne. Pracę w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku zakończył w 2001 r. Współtworzył Międzynarodowe Triennale Ceramiki organizowane w Sopocie, pod wymyśloną przez siebie nazwą „Tworzywo ceramiczne w sztuce współczesnej” (1970, 1973, 1976, 1979, 1991). Był komisarzem trzeciej edycji Triennale. W l. 1973-1976 brał udział w czterech sympozja „Ceramika dla architektury” odbywających się w Kadynach. Członek ZPAP.
Prace artysty znajdują się w licznych muzeach i kolekcjach prywatnych w kraju (Gdańsk, Poznań, Warszawa, Wrocław, Kraków, Olsztyn, Koszalin, Szczecin) i za granicą, m.in.: Włochy (Muzeum Ceramiki w Faenzie), Niemcy (Volksbank Osterholz-Scharmbeck, Kolekcja Ceramiki Doktora Eignera), Stany Zjednoczone (John Kennedy Cultural Center), Rosja (Moskwa, Sankt Petersburg), Szwajcaria (Genewa).
Wystawy
Wystawy indywidualne:
- 1960 – Biuro Wystaw Artystycznych, Sopot
- 1967 – Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej, Budapeszt, Węgry
- 1967 – Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej, Praga, Czechosłowacja (Czechy)
- 1967 – Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej, Berlin, Niemcy
- 1970 – Kordegarda, Warszawa
- 1972 - Biuro Wystaw Artystycznych, Gdynia
- 1985 – Muzeum Okręgowe, Wałbrzych
- 1991 – V Międzynarodowe Triennale Ceramiki, BWA, Sopot (wystawa indywidualna laureata IV Międzynarodowe Triennale Ceramiki)
- 1994 – Muzeum Narodowe, Gdańsk
- 1996 – Keramikmuseum, Frechen, Niemcy
- 2002 – Państwowa Galeria Sztuki, Sopot
- 2004 – Galeria Refektarz, Kartuzy
- 2004 – Galeria ZPAP, Gdańsk
- 2010 – Starogardzkie Centrum Kultury, Starogard
- 2010 – Instytut Polski, Praga, Czechy
- 2011 – Misterium Ognia i Ziemi, Galeria Pionova, Gdańsk
- 2016 – Wałbrzyska Galeria Sztuki, BWA, Zamek Książ, Wałbrzych
- 2017 – Horta Museum, Bruksela, Belgia
- 2019 – Henryk Lula. Sztuka ceramiki, Zbrojownia Sztuki, ASP w Gdańsku
Wystawy zbiorowe:
- 1953 – Ceramika Kadyńska”, Warszawa
- 1957 – Międzynarodowa Wystawa Prac Studentów, Bukareszt, Rumunia (III nagroda)
- 1958 – Ogólnopolska Wystawa Ceramiki, Sopot
- 1959 – XII Festiwal Sztuk Plastycznych. Ceramika Kadyńska, Sopot
- 1959 – Międzynarodowa Wystawa Ceramiki, Gmunden (Austria)
- 1960 – Ceramika i Szkło, Wrocław
- 1960 – Rzeźba Polska 1945–1960, Warszawa (wyróżnienie)
- 1962 – Międzynarodowa Wystawa Ceramiki AIC, Praga, Czechosłowacja (Czechy) (srebrny medal)
- 1962 – Wystawa Ceramiki Artystycznej Czterech Artystów, Białystok
- 1963 – Polska Sztuka Użytkowa w XV lecie PRL, Warszawa
- 1964 – Ogólnopolska Wystawa Ceramiki, Tkaniny i Szkła, Sopot
- 1964 – Tkanina. Ceramika. Szkło, Warszawa
- 1965 – XX Lat Ceramiki i Tkaniny Artystów Wybrzeża, Gdańsk
- 1965 – Międzynarodowa Wystawa Ceramiki AIC, Genewa, Szwajcaria
- 1965 – Międzynarodowa Wystawa Ceramiki, Waszyngton, Stany Zjednoczone
- 1965 – XXIII Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Faenza, Włochy
- 1965 – Wystawa Ceramiki Polskiej, Drezno, Niemcy
- 1966 – XXIV Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Faenza, Włochy
- 1966 – Wystawa Polskiej Sztuki Użytkowej, Moskwa, ZSRR (Rosja)
- 1966 – Ogólnopolska Wystawa Rzeźba Młodych, Kraków
- 1967 – I Międzynarodowe Biennale Sztuki, Marignac, Francja
- 1967 – Grafika. Tkanina. Ceramika, Gdańsk
- 1967 – Gdański Przegląd Rzeźby, Gdańsk
- 1967 – Polska Sztuka Użytkowa w XXV lecie PRL, Wrocław (I nagroda równorzędna)
- 1967 – Salon XX lecia Okręgu Gdańskiego ZPAP, Sopot
- 1968 – I Międzynarodowe Biennale Ceramiki, Vallauris, Francja (Wielki Dyplom Honorowy zespołowy)
- 1968 – Jeździec i Koń. Wystawa konkursowa, Warszawa (III nagroda zespołowa)
- 1969 – IV Międzynarodowa Wystawa Rzemiosła Artystycznego, Stuttgart, Niemcy
- 1969 – Wystawa Polskiej Sztuki Użytkowej w XXV lecie PRL, Wrocław (I nagroda równorzędna)
- 1969 – Wystawa Polskiej Sztuki Użytkowej, Moskwa, ZSRR (Rosja)
- 1969 – XXVII Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Faenza, Włochy
- 1970 – I Międzynarodowe Triennale Ceramiki, Sopot (I nagroda równorzędna)
- 1970 – XIII Festiwal Sztuk Plastycznych, Sopot (nagroda)
- 1971 – Salon Okręgu Gdańskiego ZPAP, Gdynia (nagroda honorowa)
- 1971 – Biżuteria Artystyczna. Wystawa-konkurs na Projekty Biżuterii, Warszawa (wyróżnienie)
- 1971 – XXIX Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Faenza, Włochy
- 1972 – III Międzynarodowe Biennale Ceramiki Artystycznej, Vallauris, Francja (srebrny medal)
- 1973 – II Triennale Ceramiki, Sopot
- 1973 – Wystawa Prac Plastycznych Artystów Plastyków Mieszkańców Osiedla VII Dwór, Gdańsk
- 1973 – Międzynarodowa Wystawa Poplenerowa. Ceramika dla architektury, Gdańsk
- 1974 – Wystawa-konkurs na Projekty Małych Form i Biżuterii, Warszawa (III nagroda)
- 1974 – I Quadriennale Sztuki Użytkowej Krajów Socjalistycznych, Erfurt, Niemcy (dyplom honorowy zespołowy)
- 1974 – Tkanina, Ceramika, szkło z Polski, Wiedeń, Austria
- 1976 – III Międzynarodowe Triennale Ceramiki, Sopot
- 1976 – Postawy Twórcze w Środowisku Gdańskim, Warszawa
- 1976 – Międzynarodowa Wystawa Ceramiki, Londyn, Wielka Brytania
- 1977/1978 – Międzynarodowa Wystawa World Crafts Coundl. The Bowl, Sopot
- 1978 – II Quadriennale Sztuki Użytkowej Krajów Socjalistycznych, Erfurt, Niemcy, (wyróżnienie)
- 1978 – Keramiken aus Polen, Frechen, Niemcy
- 1979 – IV Międzynarodowe Triennale Ceramiki, Sopot (I nagroda)
- 1983 – Wystawa Ceramiki Polskiej, Vallauris, Francja
- 1985 – Plastyka Ziem Zachodnich i Północnych w 40-lecie Powrotu do Macierzy, Olsztyn
- 1986 – Ogólnopolska Wystawa Ceramiki. Skamieniałe w ogniu, Warszawa (I miejsce w plebiscycie publiczności)
- 1987 – V Biennale Ceramiki Polskiej, Wałbrzych (I nagroda)
- 1988 – XI Międzynarodowe Biennale Ceramiki, Vallauris, Francja
- 1988 – Możliwości Artystyczne i Technologiczne Rzeźby Ceramicznej, Orońsko
- 1991 – V Międzynarodowe Triennale Ceramiki, Sopot (nagroda IWP)
- 1993 – Ceramica Poloniae, Monachium, Niemcy
- 1997 – Wystawa Ceramiki Pracowników i Studentów z Pracowni Ceramiki Artystycznej Henryka Luli, Kartuzy
- 2000 – IL Design Polacco del 2000, Turyn, Włochy
- 2000 – Polska Sztuka Dekoracyjna, Warszawa
- 2000 – Wystawa Ceramiki Pracowników i Studentów z Pracowni Ceramiki Artystycznej Henryka Luli, Gdynia
- 2001/2002 – Polska Sztuka Przedmiotu, Walencja, Barcelona, Madryt i in., Włochy
- 2002 – Polska Sztuka Przedmiotu, Warszawa
- 2006 – Figura a Struktura. Wystawa Ceramiki Pracowników Dydaktycznych z Katedry Ceramiki ASP w Gdańsku, Wrocław
- 2005 – Tradycja i Współczesność. 60-lecie Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, Gdańsk
- 2010 – Pracownia Ceramiki Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, Gdańsk
- 2011 – 100 Artystów na 100 lecie Związku Polskich Artystów Plastyków, Sopot
- 2011 – Wystawa Stulecia Członków ZPAP, Okręg Gdański, Gdańsk
- 2011 – Powojenna Gdańska Tkanina i Ceramika Artystyczna ze Zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, Gdańsk
- 2012 – Nowe Otwarcie Wystawa z Okazji 100-lecia ZPAP, Warszawa
- 2014 – Sztuka Ceramiki. Forma i Osobowość. Henryk Lula. Krystyna Andrzejewska-Marek. Katarzyna Jóźwiak-Moskal, Gdańsk
- 2016 – Międzynarodowa Wystawa Ceramika i Szkło. Obszary Sensualne, Wrocław
- 2017 – Prezentacja Artystów Okręgu Gdańskiego ZPAP, Toruń
- 2018 – Polak Artysta Ceramik, Triennale Bolesławiec 2018, Bolesławiec
Konkursy, projekty, realizacje
- druga połowa lat 50. – udział w pracach przy rekonstrukcji kamienic Głównego Miasta w Gdańsku, m.in. projekt i realizacja portalu kamienicy przy ul. Piwnej 39 oraz rzeźby kamienicy przy ul Świętego Ducha 115, (współpraca Paweł Fiedkiewicz)
- 1958 – realizacja dwadzieścia dużych form ceramicznych dla hotelu „Warszawa” w Moskwie
- 1963 – ceramiczny herb Gdańska wykonany na wystawę „Gdańsk w Leningradzie” (współautor Roman Frejer)
- 1976 – płaskorzeźba ceramiczna dla Domu Wypoczynkowego Ministerstwa Sprawiedliwości w Lisim Jarze koło Jastrzębiej Góry
- 1992-1994 – odtworzenie kafli i ceramicznych zdobień przy rekonstrukcji renesansowego pieca w Dworze Artusa w Gdańsku
- Pomnik na cmentarzu żołnierzy radzieckich, Kmiecin koło Nowego Dworu (współpraca Roman Frejer)
- Fryz ceramiczny na wieży widokowej zamku w Malborku (współautor Roman Frejer)
- 2014 – cztery duże formy ceramiczne dla hotelu „Mera” w Sopocie
Nagrody i odznaczenia
- 1969 – Nagroda MKiS
- 1978 – Srebrny Krzyż Zasługi
- 1980 – Nagroda Rektora
- 1982 – Nagroda Rektora
- 1983 – Nagroda MKiS III stopnia
- 1987 – Nagroda Rektora
- 1990 – Nagroda Rektora
- 1991 – Nagroda Rektora
- 1993 – Nagroda Rektora
- 1989 – Nagroda MKiS II stopnia
- 1995 – Nagroda MKiS
- 1996 – Złoty Krzyż Zasługi
- 2009 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska
- 2015 – Nagroda Honorowa Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki
- 2018 – Złoty medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis
Źródła
Archiwum Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku 2002-2003, red. L. Ostrogórska, J. Rudnicka, Gdańsk 2003.
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945-2005. Tradycja i współczesność, układ merytoryczny katalogu W. Zmorzyński, Gdańsk 2005.
Pracownia Ceramiki Artystycznej ASP w Gdańsku, red. T. Klaman, Gdańsk, 2009.
Henryk Lula. Sztuka ceramiki, red. K. Jóźwiak-Moskal, D. Majewska, Gdańsk 2019.
Oprac. Anna Polańska