Zbigniew Jan Erszkowski
Zbigniew Jan Erszkowski
Zbigniew Jan Erszkowski
ur. 6 grudnia 1923 w Wołominie, zm. 18 lutego 2009
Rzeźbiarz, pedagog. W 1948 r. ukończył Publiczne Liceum Sztuk Plastycznych (Liceum Fotograficzne) w Gdyni-Orłowie. Następnie w l. 1948-1955 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku z siedzibą w Sopocie. Jeszcze jako student w 1950 r. rozpoczął pracę w macierzystej Uczelni na stanowisku młodszego asystenta na Wydziale Rzeźby. W 1953 r. objął stanowisko asystenta, w 1956 r. starszego asystenta, w 1964 r. adiunkta, w 1970 r. wykładowcy, a w 1972 r. starszego wykładowcy. W Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku pracował do 1992 r. Prowadził Pracownię Podstaw Rzeźby, w 1974 r. zorganizował i kierował Pracownią Małych Form Rzeźbiarskich w Metalu, wykładał w Pracowni Specjalistycznej Konserwacji Rzeźby. Był zaangażowany w pracę naukowo-dydaktyczną, m.in. kilkakrotnie pełnił funkcję komisarza wystaw szkolnych, kierownika plenerów dla studentów PWSSP w Pińczowie (1959, 1970) i Szydłowcu (1972). W latach 60. nauczał również w Państwowym Ognisku Plastycznym w Gdyni. W 1948 r. wstąpił do PPR, a następnie PZPR. W 1954 r. został członkiem ZPAP. Od 1953 r. brał udział w pracach rzeźbiarskich przy odbudowie Gdańska wykonując szereg rzeźb, płaskorzeźb i medalionów na elewacjach kamienic i Zielonej Bramie.
Wystawy
- 1950 – „Młodzież w walce o pokój”, Warszawa (wyróżnienie)
- 1951 – III Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów, Berlin (wyróżnienie za pracę pt. „Czytająca dziewczyna”)
- 1953 – IV Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów, Bukareszt (wystawił pracę pt. „Matka Belojanisa”)
- 1955 – „Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Arsenał”, Warszawa (zakup MKiS)
- 1961 – „Polskie Dzieło Plastyczne. W XV-lecie PRL”, Warszawa
- 1966 – „XX lat PRL w twórczości plastycznej”, Warszawa
- 1967 – „Wystawa Okręgu Gdańskiego ZPAP”, Warszawa
- 1979 – „Biennale Młodych Form rzeźbiarskich”, Poznań
- 1979 – „Wystawa sztuki gdańskiej”, Niemcy
Konkursy, projekty, realizacje
- 1950 – udział w konkursie na Wydziale Rzeźby PWSSP (II nagroda za popiersie)
- 1958 – udział w konkursie na projekt pomnika Wyzwolenia Gdańska (wyróżnienie)
- 1961-1964 – praca przy realizacji Pomnika Pamięci Ofiar i Zagłady, Treblinka (aut. Franciszek Duszeńko, Adam Haupt)
- 1966 – praca przy realizacji Pomnika Obrońców Wybrzeża wraz z założeniem urbanistycznym, Gdańsk (aut. Adam Haupt, Franciszek Duszeńko, Henryk Kitowski, zespół rzeźbiarski w składzie: Franciszek Duszeńki, Zbigniew Erszkowski, Czesław Gajda, Józef Galica, Stanisław Radwański, Piotr Solecki i Zbigniew Zabrocki)
- 1987 – figura św. Józefa dla Kościoła pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, Mielec
- Projekt i realizacja Pomnika Obrońców Gdyni 1939 (2 Morskiego Pułku Strzelców), Gdynia – Kolibki (współautorstwo Stefan Markiewicz)
- Projekt i realizacja rzeźby w brązie dla Pomnika żołnierzy radzieckich poległych w walkach o wyzwolenie Sopotu (współpraca Stefan Markiewicz)
- Projekt i realizacja płaskorzeźby na elewacji domu wczasowego w Jastrzębiej Górze
Nagrody
- 1966 – Honorowa odznaka Zasłużony dla Gdańska
- 1968 – Nagroda III stopnia MKiS
- 1971 – Nagroda Rektora
- 1973 – Zloty Krzyż Zasługi
- 1977 – Złota odznaka ZPAP
- 1982 – Nagroda Rektora
- 1985 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1988 – Nagroda II stopnia MKiS
Źródła
Archiwum ASP w Gdańsku
Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Gdańsku, 1945-1965, (red. J. Wnuk), Warszawa, 1966
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945-2005: tradycja i współczesność, (układ merytoryczny katalogu W. Zmorzyński; Muzeum Narodowe w Gdańsku), Gdańsk, 2005
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zbigniew_Erszkowski
Oprac. Anna Polańska