Urszula Ruhnke-Duszeńko
Urszula Ruhnke-Duszeńko
Urszula Ruhnke-Duszeńko
ur. 8 września 1921 w Poznaniu, zm. 18 września 2014 w Gdańsku
Córka Leona i Czesławy z d. Jewasińskiej. Rodzice Urszuli Ruhnke po I wojnie światowej przenieśli się z Berlina (gdzie należeli do związków polonijnych) do Poznania. Rodzina mieszkała kolejno na Górnym Śląsku, w Bojanowie, Rawiczu, i Kępnie. Urszula Ruhnke przerwała edukację na trzeciej klasie szkoły średniej z powodu wojny. Podczas okupacji mieszkała w Toruniu. Po wojnie przyjechała z rodzicami do Gdańska.
W latach 1946 – 1954 odbyła studia w Państwowe Wyższej j Szkole Sztuk Plastycznych. Uzyskała absolutorium w 1952 r. i od tego roku została nominowana na stanowisko asystenta w macierzystej uczelni. Dyplom uzyskała 21.11.1954 r. w pracowni prof. Juliusza Studnickiego. Pracowała na gdańskiej uczelni początkowo w pracowni malarstwa prof. Juliusza Studnickiego. Od 1952 do 1955 była asystentem, od 1.08 1955 do 1.11.1957 starszym asystentem a od 1.11. 1957 do 1.10.1963 adiunktem. Od roku akademickiego 1964/1965 prowadziła samodzielnie pracownię malarstwa i rysunku dla II i III roku studiów w Katedrze Rysunku. Od 1.10 1965 była wykładowcą na Wydziale Architektury w Katedrze Malarstwa Architektonicznego, następnie st. wykładowcą. W PWSSP zakończyła pracę 30 września 1971 roku.
Trudno oryginalny styl artystki zaliczyć do jakiejkolwiek szkoły. Zaczynała od malarstwa w duchu realizmu socjalistycznego, następnie inspiracji postimpresjonistycznych, eksperymentowała, poszukując nowoczesnej abstrakcyjnej formy, wspartej rzetelną tradycją kolorystyczną. Ostatnie jej prace nawiązują dialog z malarstwem syna i jego odchodzeniem.
Jej malarstwo w dużej mierze było pod wpływem pierwszego profesora Juliusza Studnickiego. Sama przytaczała pojęcie „Gwardii Studnickiego”, które odnosiło się do sopockich studentów profesora.
Syn, Marcin Duszeńko (ur. 1958r. zm. 2000 r.), malarz, adiunkt na Wydziale Malarstwa PWSSP w Gdańsku. Mąż, Franciszek Duszeńko (ur. 1925r., zm. 2008 r.), rzeźbiarz, prof. ASP w Gdańsku.
Prace Urszuli Ruhnke-Duszeńko znajdują się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie oraz w Muzeum Narodowym w Gdańsku.
Opinie wyrażone o Urszuli Ruhnke-Duszeńko:
„Uważam Urszulę Ruhnke za bardzo zdolną malarkę. Wszelkie wymagania stawiane swej pracy, ogromna wrażliwość kolorystyczną, delikatność odczuwania świata połączoną z dużą świadomością plastyczną utwierdzają w przekonaniu, że talent jej będzie się w dalszym ciągu rozwijał.
Zaangażowanie się sprawami związanymi ze sztuką wywołują wśród młodzieży atmosferę ważności obranego zawodu i pozwalają pracować w klimacie spokoju i celowości wysiłków”.
Janusz Studnicki. 29.12.1954
„Posiada zdolności dydaktyczne, bezpośredni stosunek do młodzieży, który pozwala jej umiejętnie i celowo rozbudzać twórczą wyobraźnię młodzieży i zapał do pracy celem osiągniecia jak najlepszych wyników”.
Stanisław Borysowski (opinia na st. adiunkta)
„Rektorat stwierdza, że ob. Ruhnke posiada odpowiednie kwalifikacje artystyczne i walory moralne niezbędne do pełnienia samodzielnie obowiązków dydaktyczno-wychowawczych, odpowiedni staż pracy, (…)”
Rektor Rajmund Pietkiewicz 12.10.1965
Wystawy
- 1950 – Młodzież w walce o pokój – Warszawa, praca „Czyszczenie ryb”
- 1952 – II Ogólnopolska Wystawa Plastyki, praca „Kopernik”
- 1953 – III Ogólnopolska Wystawa Plastyki, praca „W szkole baletowej”
- 1954 – IV Ogólnopolska Wystawa Plastyki, praca „Studium”
- 1954 – VII Festiwal Sztuk Plastycznych Sopot, praca „Kopernik”
- 1954 – Doroczna Wystawa Pierwszomajowa, Sopot, prace: Studium III, Portret Wandy
- 1954 – IV Ogólnopolska Wystawa, Warszawa, praca „Strajk tkaczy w Żyrardowie” (praca zespołowa)
- 1956 – Wystawa Okręgowa, Sopot, praca „Kwiaty”
- 1957 – Wystawa Młodego Malarstwa, Sopot, prace: „Bażanty”, „Kot”, „Aleja”
- 1958 – Wystawa indywidualna, Sopot ,(37 prac)
- 1959 – Wystawa 28 malarzy i rzeźbiarzy z Wybrzeża, prace: „Martwa natura”, „Kwiaty”
- 1961 – Polskie dzieło Plastyczne XV-lecia PRL , praca „Sowy”
- 1963 – wystaw indywidualna (45 prac)
- 1964 – XX lat PRL w Plastyce, Sopot
- 1997 – Urszula Ruhnke-Duszeńko. Malarstwo. Galeria „Profil”, Poznań
- Za granicą bierze udział w wystawach sztuki polskiej w Brukseli, Sztokholmie i Pekinie.
Realizacje
- 1956 – Plafon na Dworcu Głównym w Gdyni – współpraca przy realizacji projektu prof. Juliusza Studnickiego
- 1961 – Projekt i realizacja malarstwa ściennego w Szpitalu w Kartuzach
- 1961 – Projekt i realizacja malarstwa ściennego w Szpitalu w Sztumie
Wyróżnienia
- 1952 – II Ogólnopolska Wystawa Plastyki, Warszawa, „Kopernik”
- 1954 – IV Ogólnopolska Wystawa Plastyki, Warszawa, „Strajk tkaczy w Żyrardowie”
Urszula Ruhnke-Duszeńko, w ostatnim roku przed śmiercią, przekazała spuściznę po mężu Franciszku Duszeńce, a także część swoich prac, Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Źródła
Archiwum ASP w Gdańsku.
Witz I. Plastycy Wybrzeża Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1969.
Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Gdańsku 1945-1965, [ red. Józefa Wnukowa, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Gdańsk 1965].
Zdjęcia pochodzą ze spuścizny po mężu Franciszku Duszeńce, przekazanej przez Urszule Ruhnke-Duszeńko Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Oprac. Anna Zelmańska-Lipnicka