Ryszard Semka
Ryszard Semka
Ryszard Semka
ur. 19 września 1925 w Drzonowie, zm. 10 września 2016 w Sopocie
Architekt, pedagog. W latach 1945-1946 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Gdańsku, z siedzibą w Sopocie. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, dyplom w Katedrze Architektury Monumentalnej PG uzyskał w 1950 roku. W PWSSP w Gdańsku (obecnie ASP) pracował w latach 1950-1996. Początkowo, jako asystent w Pracowni Projektowania Architektonicznego (1950-1963), potem prowadził przedmiot Kompozycja płaska i przestrzenna (1956-1964), a następnie był kierownikiem Pracowni Projektowania Wstępnego (1966-1968). Od 1967 roku prowadził pracownię Projektowania Architektury Wnętrz, a w 1971 roku został jej kierownikiem. W 1981 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1990 roku tytuł profesora zwyczajnego. Dwukrotnie pełnił funkcje dziekana: Wydział Projektowania Plastycznego (1971-1978), Wydział Architektury Wnętrz i Wzornictwa Przemysłowego (1980-1984). Był również profesorem wizytującym i dziekanem na Wydziale Projektowania Środowiska Uniwersytetu w Lagos (1978-1980).
W latach 1964/1965 przebywał w Graduate School of Design Harvard University na stypendium, ufundowanym przez International Institut of Education New York. Pracował, jako projektant m.in. w „Miastoprojekcie”, biurach projektowych Henneberg and Henneberg, Cambride, USA; Chappman and Goyette, Cambridge, USA; Gretima, Paryż; A. Belkorisaat-Oran, Algieria. Był członkiem rady UIA Międzynarodowej Unii Architektów. Od 1950 roku członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP. Pełnił tam m. in. funkcję Przewodniczącego Zespołu Koordynacyjnego Sędziów Konkursowych, a także członka Komisji Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego, a w latach 1988-1991 był prezesem SARP-u. Od 1983 roku należał do ZAPA Zespołu Autorskich Pracowni Architektonicznych w Gdańsku. Współpracował z czasopismem „Architektura Murator”. Żołnierz Armii Krajowej NOW Narodowej Organizacji Wojskowej. Działacz NSZZ „Solidarność”.
Brał udział w licznych seminariach, kongresach i konferencjach naukowych. Stworzył wiele projektów i realizacji architektonicznych.
Realizacje
- 1953-1957 – budynki mieszkalne Gdańskiej Dzielnicy Mieszkaniowej w śródmieściu Gdańska-Wrzeszcza
- 1957 – wnętrze restauracji „Ermitage” (współpraca S. Listowski)
- 1961 – wnętrze Domu Książki, Sopot (współpraca L. Kiernicki)
- 1962 – wnętrze Domu Książki, Gdańsk (współpraca L. Kiernicki)
- 1963 – wnętrze kościoła św. Józefa w Gdańsku (współpraca Z. Taraszkiewicz)
- 1963 – wnętrze sklepu COPIA, Gdańsk (współpraca L. Kiernicki)
- 1968 – rozbudowa PWSSP w Gdańsku (budowa skrzydła, adaptacja średniowiecznej Baszty Słomianej, przebudowa wnętrz Zbrojowni) (wyróżnienie)
- 1970 – wnętrze Domu Książki, Gdańsk-Wrzeszcz (współpraca J. Popek)
- 1975 – wnętrze zamku w Książu koło Wałbrzycha (współpraca A. Haupt, R. Sznajder, nagroda)
- 1976 – wnętrze sklepu „Moda Polska”, Gdańsk-Wrzeszcz (współpraca B. Petrycki, H. Smużyński)
- 1978 – Teatr w Kwidzynie (współautor J. Chmiel)
- 1984 – początek realizacji przebudowy Starego Miasta w Elblągu (współautor S. Baum)
- 1988 – wnętrza sal wystawowych w Muzeum Zamkowym w Bytowie (współpraca K. Brandowska, A. Krzemiński, H. Smurzyński, A. Tokarski)
- 1993 – pomnik Ofiar Grudnia’70, Gdynia (współautor S. Ostrowski)
Projekty
- 1953 – budynki mieszkalne GDM
- 1952 – budynek Filharmonii w Bydgoszczy (współpraca A. Motoń)
- 1960 – wnętrze kościoła NMP w Gdańsku (współpraca L. Taraszkiewicz)
- 1961 – współpraca przy tworzeniu założeń urbanistycznych osiedla „Przymorze”
- 1965 – projekt rozbudowy Biblioteki Miejskiej, North Adams, USA
- 1966 – projekt wieżowców o konstrukcji trzonowo – liniowej, Harvard, USA
- 1968 – „Miasto przyszłości” studium klimatyzowanych zespołów miejskich (współpraca J. Popek)
- 1969 – wnętrze klubu „Koga”, Gdańsk
- 1970 – Dom Książki w Gdyni
- 1971 – koncepcja zagospodarowania dawnego koryta Warty, Poznań (współpraca z M. Więcek, J. Berdyszak, E.J. Buszkiewiczowie, O. Hansen)
- 1972 – projekt Opery Bałtyckiej i „Bulwaru Akademickiego” w Gdańsku (współpraca J. Piaseczny, D.D. Olędzcy)
- 1975 – Ośrodek Jeździecki w Elblągu (współautor W. Mokwiński)
- 1975 – studium zaprojektowania Targu Węglowego w Gdańsku (współpraca B. Petrycki, W. Mokwiński)
- 1975 – plan ogólny zagospodarowania Starego Miasta w Elblągu (współpraca S. Baum, nagrody)
- 1976 – wnętrze sali widowiskowej Klubu Garnizonowego w Malborku
- 1980 – projekt architektoniczny i koncepcja programowa budynku Wydziału Architektury w Lagos, Nigeria
- 1981 – projekt wnętrza Muzeum Etnograficznego w Bytowie
- 1984 – projekt I-go etapu odbudowy Starego Miasta w Elblągu (współpraca S. Baum)
- 1985 – projekt II-go etapu odbudowy Starego Miasta w Elblągu (współpraca S. Baum)
- 1986 – projekt III-go etapu odbudowy Starego Miasta w Elblągu (współpraca S. Baum)
Wystawy
- 1960 – „15 lat Polski na morzu”, Sopot
- 1969 – „Gdańsk i ziemia gdańska”
- 1970 – „XXV lat plastyki w PRL-u”, architektura wnętrz, Gdańsk
- 1973 – „Realizacje i propozycje” wystawa pracowników PWSSP w Gdańsku
- 1974 – „Le mur vivant”, Paryż
- 1974 – „Współczesna forma plastyczna w pejzażu miast w Polsce”, Wrocław
- 1974 – „Regionalny pokaz architektury”, Gdańsk
- 1975 – „Poszukiwania, propozycje, realizacja”, pokaz prac uczelni plastycznych, Warszawa
- 1985 – I Biennale Architektury, Kraków (nagroda)
- 1986 – Pokaz prac Pracowni autorskich, Warszawa
- 1986 – Pokaz prac Pracowni autorskich, Gdańsk
- 1989 – Pokaz prac Pracowni autorskich, Warszawa
- 2009 – wystawa „Twórczość Ryszarda Semki Profesora i Dziekana Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku”, ASP w Gdańsku
Konkursy
- 1953 – konkurs na stację metra „Plac Teatralny”, Warszawa (II nagroda, współautor W. Rembiszewski, K. Biszewski, J. Bojarski, L. Taraszkiewicz)
- 1957 – konkurs na pawilon EXPO, Bruksela (wyróżnienie, współautor)
- 1965 – Konkurs urbanistyczny na przebudowę placu centralnego w Pitsburgu, USA
- 1967 – pomnik Mieszka I i Bolesława Chrobrego, Gniezno (III nagroda, współautor Z. Zabrocki)
- 1968 – konkurs na Dom Oficera, Warszawa (wyróżnienie)
- 1969 – zespół biurowo-administracyjny Hartwiga, Szczecin (wyróżnienie)
lata 70-te konkursy na domy towarowe w Gdańsku, Gdyni i Białymstoku (wyróżnienie) - 1970 – konkurs urbanistyczny na przebudowę centrum Tunisu, Tunezja
- 1970 – konkurs urbanistyczny na przebudowę centrum Te Awiwu, Izrael
- 1974 – konkurs architektoniczny SARP na Centrum Techniki Okrętowej w Gdańsku (I nagroda, współpraca W. Mokwińsk, B. Pertycki, J. Popek)
- 1975 – „Kształtowanie zabudowy zespołów oświatowo-wychowawczych w warunkach realizacji etapowej 1978-2000”, (wyróżnienie)
- 1977 – konkurs na zespół uczelni artystycznych, Poznań (wyróżnienie, współautor)
- 1982 – zespół parafialny w Gdańsku-Żabiance (wyróżnienie, współautor)
- 1993 – konkurs na pomnik Ofiar Grudnia’70, Gdynia (współautor S. Ostrowski)
- 2003 – konkurs na pomnik Ofiar 11 września 2001 r. (współpraca J. Popek)
Seminaria, kongresy, sympozja
- 1970 – Międzynarodowe Seminarium dotyczące tematyki prac dyplomowych Moskwa-Leningrad-Tibilisi
- 1970 – Sympozjum „Opracowanie programu dla Podstaw Projektowania”, Kazimierz nad Wisłą
- 1971 – Seminarium „Zagospodarowanie dawnego koryta Warty”, Poznań
- 1972 – Kongres UIA, Warna
- 1973 – Sympozjum „Lokalizacja Opery i Bulwaru Akademickiego” w Gdańsku
- 1975 – Seminarium Stowarzyszenia Architektów Polskich w sprawie odbudowy starówki w Elblągu. Generalnymi projektantami Starego miasta zostali prof. Semka i architekt Szczepan Baum.
- 1975 – Kongres UIA, Madryt
- 1981 – Kongres UIA, Warszawa
- 1985 – Międzynarodowe Seminarium dotyczące rewitalizacji zespołów zabytkowych w Amsterdamie
- 2004 – Sesja z okazji 10-lecia Architektury Murator
- 2009 – Sesja naukowa w ASP w Gdańsku „Twórczość profesora Ryszarda Semki”
Nagrody i odznaczenia
- 1970 – zespołowa nagroda II stopnia MKiS
- 1972 – nagroda II stopnia MKiS
- 1972 – odznaka Zasłużonego Działacza Kultury
- 1973 – Złoty Krzyż Zasługi1974 wyróżnienie II stopnia SARP
- 1974 – wyróżnienie honorowe w plebiscycie czytelników „Głosu Wybrzeża” za najlepszą realizację 30-lecia PRL za rozbudowę PWSSP
- 1975 – nagroda Rektora za projekt i realizację wnętrz Zamku Książ1976 nagroda rektorska
- 1977 – Złota Odznaka SARP
- 1977 – nagroda rektorska
- 1977 – nagroda I stopnia MKiS
- 1977 – odznaka Zasłużonego dla Miasta Gdańsk
- 1977 – odznaka Zasłużonego dla Ziemi Gdańskiej
- 1978 – nagroda Rektora za projekt zabudowy Starego Miasta w Elblągu oraz koncepcje architektoniczne Domu Technika NOT w Elblągu
- 1979 – II zespołowa nagroda Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej Materiałów Budowlanych i Ochrony Środowiska za plan realizacji odbudowy Starego Miasta w Elblągu
- 1982 – nagroda rektorska
- 1983 – nagroda rektorska
- 1984 – nagroda rektorska I stopnia
- 1985 – nagroda rektorska I stopnia
- 1986 – nagroda I stopnia MKiS
- 1985 – nagroda Dziekana Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej na I Biennale Architektury w Krakowie
- 1986 – medal XXXX-lecia PRL
- 1991 – nagroda rektorska
- 1994 – nagroda I stopnia MKiS
- 1995 – nagroda im. Ericha Brosta za odbudowę Starego Miasta w Elblągu
- 1996 – nagroda specjalna SARP za odbudowę Starego Miasta w Elblągu
Źródła
Archiwum ASP w Gdańsku.
Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Gdańsku, 1945-1965 (red. J. Wnuk), Warszawa, 1966.
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945-2005: tradycja i współczesność (układ merytoryczny katalogu W. Zmorzyński; Muzeum Narodowe w Gdańsku), Gdańsk, 2005.
http://www.zapa-architekci.pl/index.php/component/content/article/7-chmiel/87-operanovabydgoszcz
https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/kosmos-wzywa-sztuka-i-nauka-w-dlugich-latach-szescdziesiatych
Oprac. Anna Polańska